TUTUKLAMA (Untersuchungshaft)

TUTUKLAMA (Untersuchungshaft)

Alman Hukukunda Avukat Emre Hızlı

Tutuklama, suç şüphesi altında bulunan kişinin özgürlüğünün kısıtlanmasıdır.Tutuklama bir tedbirdir. Şüphelinin suç işlediği kuvvetle muhtemel ise tutuklama kararı verilebilir. İşin önemi, verilmesi beklenen ceza veya güvenlik tedbiriyle ölçülü olmaması halinde tutuklama kararı verilemez. Örneğin sadece varsayım üzerine tutuklama kararı verilemez. Ya da şüpheli en çok altı ay hapis veya en çok 180 günlük para cezası ile cezalandırılacak bir fiili işlemekle şüpheliyse, genel olarak delilleri karartma olasılığı kararına dayanarak tutuklama kararı verilemez. Fakat zanlı daha önce birkez kaçmış ise veya kaçma girişiminde bulunmuş ise ya da Almanya´da sabit bir ikametgahı bulunmuyorsa kaçma ihtimali gözetilerek tutuklama kararı verilebilir.

Yakalanan şüpheli susma hakkını kullanırsa sanki kendini suçu gizliyormuş gibi hisseder ve bu şekilde rahatsız olur. Halbuki hukuki bilgiye sahip olmadığı için soruşturma evresinde savcı tarafından açılmış olan dosyayı görüp incelemek gibi bir şansı da olmadığı için susma hakkını kullanması yerindedir, Alman ceza yasasına göre şüphelinin susma hakkı düzenlenmiştir ve susma hakkını kullanan kişilere herhangi bir olumsuz sonuç öngörülmemiştir. Dolayısıyla susma hakkı kanunla güvenceye de alınmıştır. Bu durumda avukat ile birlikte hareket etmek hukuki menfaatlerin korunması açısından yerinde olacaktır. Bu sebeple kendisine karşı ceza hukundan doğan herhangi bir işlem başlatılmış kişi en kısa zamanda bir avukata danışmalıdır. Yalnızca avukat herhangi bir kurumda bulunan evraklara bakma yetkisine sahiptir ve böylece de müvekkili ile birlikte yapılan suçlamalara karşı dava sırasında ya da hazırlık soruşturması sırasında etkili bir strateji ortaya koyma şansı bulunmaktadır.

TUTUKLAMANIN ŞARTLARI

Esas olarak her tutuklamada ağır şüphe ile beraber tutuklama nedeni olmalıdır. Ancak birtakım suçlarda ( adam öldürme , cinsel,suçlar v.s ) sadece ağır şüphe de yeterli olabilir.

1. Ağır suc şüphesi ve tutuklama nedeni.

2. Tutuklama nedenleri şunlardır:

   a) Zanlının kaçmış veya saklanmış olduğu durumunun tespiti

   b) Kaçma tehlikesi

   c) Delilleri karartma tehlikesi (genel olarak)

   d) Ağır ve müteselsil suçlarda

   e) Orantılılık ilkesi

Eğer suç işleyen şahsa karşı daha hafif önlemler tutuklamanın gereğini yerine getiriyorsa, yani tutuklamayla alınacak sonuç başka usüllerle de alınabiliyorsa tutuklama kararı uygulamadan kaldırılabilir. Tabi ki suçu nazara alarak hürriyeti bağlayıcı ceza asıl davada kuvvetle muhtemelse tutuklama kararı verilmesi olasıdır. Bu tür konularda avukatın devreye geçmesi önemlidir.

Örneğin; belirli bir ikametgahı olan birinin ancak belirli bir şahıs denetiminde dışarı çıkabilmesi ya da sürekli karakola gelip imza atması, veya oturduğu yeri yetkili makama haber vermeden terkedememesi, veya belirli bir kefalet mükellefiyeti konabilir. Eğer zanlının bu mükellefiyetleri yerine getireceği beklenirse ceza hakimi tutuklamanın kaldırıldığına ya da icra edilmemesine hükmedebilir.

Tutuklu kendisi ya da avukatı aracılığıyla tutuklama nedenlerinin oluşup oluşmadığını araştırma hakkına sahiptir. Hakim sözlü mütalaadan sonra kararı verir. Geçerli suç şüphesinin olup olmadığı sorusu gündeme gelirse tutuklamanın ne kadar gerekli olduğu ve geçerli suç şüphesi kararının verilip verilmemesi gerektiği araştırılmalıdır. Karar zanlının aleyhine verildiği takdirde zanlı, tutuklamanın incelenmesini (Haftprüfung) ya da tutuklama kararına karşı itiraz (Beschwerde) edebilir.

Tutuklama için yeterli delillerin olmadığı sabit ise, tutuklama araştırması başarılı olmamışsa yazılı olarak tutuklama itirazı yapılabilir. Burada amaç tutuklama kararının kaldırılması veya geçici olarak yerine getirilmemesidir. İtiraz başvurusu yapılmadığı ve tutuklama süresi 3 aydan fazla sürdüğü takdirde tutuklamanın incelenmesi re`sen yapılması ve talep üzerine tutukluya bir avukat atanması gerekir.